İran ve İsveç Cumartesi günü, 1988 yılında gerçekleşen toplu infazlar nedeniyle İsveç tarafından savaş suçlarından mahkum edilen eski savcı Hamid Nuri’nin serbest bırakılmasını içeren bir mahkum takası gerçekleştirdi.
Buna karşılık İran, Avrupa Birliği diplomatik biriminde çalışan 2022 yılında tutuklanan İsveçli Johan Floderus’u ve İsveç vatandaşı Saeed Azizi isimli bir kişiyi serbest bıraktı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, sosyal medyada yaptığı paylaşımda, “İsveç vatandaşları Johan Floderus ve Saeed Azizi, İran tarafından sebepsiz yere hapsedildikten sonra serbest bırakıldı. İsveç hükümeti bu kişilerin serbest bırakılması için yoğun bir şekilde çalıştı. Bugün İsveç topraklarına inecekler ve aileleri ve sevdikleriyle yeniden bir araya gelecekler. Eve Hoşgeldin!” dedi.
Swedish citizens Johan Floderus and Saeed Azizi have been released after being imprisoned without reason by Iran.
The Swedish government has worked intensively for them to be released.
Today, they will land on Swedish soil and be reunited with their families and loved ones.…
— SwedishPM (@SwedishPM) June 15, 2024
İRANLI MAHKUM
2022 yılında Stockholm Bölge Mahkemesi İranlı eski savcı Hamid Nuri’yi 1988 infazlarındaki rolü nedeniyle ömür boyu hapse mahkum etti. Mahkeme Nuri’yi İran’ın Karaj kenti dışındaki Gohardasht hapishanesinde savcı yardımcısı olarak çalıştığını belirtti.
1988 yılındaki toplu idamlar 1980’de başlayan İran’ın Irak’la olan savaşının sonunda gerçekleşmişti. İran’ın dönemin Dini Lideri Ruhullah Humeyni’nin Birleşmiş Milletler aracılığıyla sağlanan ateşkesi kabul etmesinin ardından, Saddam Hüseyin tarafından ağır silahlarla donatılan isyancı İran Halkın Mücahitleri (MEK) sürpriz bir saldırı düzenledi.
Uluslararası insan hakları örgütleri saldırılarda İran genelinde 5,000 kadar kişinin idam edildiğini tahmin etmektedir. İran, Humeyni’nin emriyle gerçekleştirildiği anlaşılan infazları hiçbir zaman tam olarak kabul etmedi.
İSVEÇLİ DİPLOMAT
Floderus’un ailesi, Nisan 2022’de arkadaşlarıyla çıktığı bir tatilden dönerken Tahran havaalanında tutuklandığını söyledi. Floderus’un tutuklanması Tahran’ın Batı ile müzakerelerde yabancıları ya da çifte vatandaşlığı olanları piyon olarak kullanmasının bir başka örneğini teşkil ediyordu.
İSVEÇ VATANDAŞI AZİZİ
Azizi’nin davası ise Floderus’unki kadar öne çıkmadı. Şubat ayında İran’daki İnsan Hakları Aktivistleri grubu, İran-İsveç çifte vatandaşı Azizi’nin Tahran Devrim Mahkemesi tarafından “ulusal güvenliğe karşı toplanma ve gizli anlaşma” suçlamasıyla beş yıl hapse mahkum edildiğini bildirdi. Grup Azizi’nin kanser hastası olduğunu söyledi.
İŞVEÇ BAŞBAKANI DUYURDU
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, “Artık Johan Floderus ve Saeed Azizi İsveç topraklarına ayak bastılar ve sonunda sevdiklerine kavuştular. Ben ve Dışişleri Bakanımız onları aileleriyle birlikte havaalanında karşıladık” diyerek vatandaşlarının ülkeye adım attığını duyurdu.
